Czy ustawa o płacy minimalnej w Niemczech (MiLoG) narusza prawo Unii Europejskiej?
Choć początkowo wydawało się, że do niemieckiej ustawy o płacy minimalnej kierowcy muszą stosować się tylko w ściśle określonych przypadkach, okazało się, że dotyczy ona niemal wszystkich przewoźników działających nawet w ograniczonym stopniu na terenie Niemiec. Na pytanie, czy przepisy są zgodne z prawem unijnym, odpowiada prawnik JZP Kancelarii Adwokackiej, Joanna Jarosz – Zugaj.
Aby ocenić, czy przepisy ustawy o płacy minimalnej w Niemczech (tzw. Mindeslohngesetz, MiLoG) mogą naruszać prawo Unii Europejskiej, konieczne jest odwołanie się do zasady swobodnego świadczenia usług wyrażonej w postanowieniach Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jak również przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1072/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącego wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych.
Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 56 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz Unii są zakazane w odniesieniu do obywateli państw członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w państwie członkowskim innym niż państwo odbiorcy świadczenia.
Warto zwrócić uwagę, iż na gruncie przepisów prawa Unii Europejskiej istotne ograniczenia zostały wprowadzone poprzez regulację Rozporządzenia nr 1072/2009 roku, które ogranicza wykonywanie przewozów kabotażowych do trzech wykonywanych po sobie będących następstwem transportu międzynarodowego z innego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego do przyjmującego państwa członkowskiego. Ostatni rozładunek rzeczy w trakcie przewozu kabotażowego przed opuszczeniem przyjmującego państwa członkowskiego ma miejsce w ciągu siedmiu dni od ostatniego rozładunku w przyjmującym państwie członkowskim w ramach dostawy rzeczy w przychodzącym ruchu międzynarodowym.
Powyższe postanowienie wymusza na przewoźnikach nie mających siedziby w tzw. przyjmujących państwach członkowskich do powrotu do kraju siedziby przedsiębiorstwa po wykonaniu maksymalnie trzeciego przewozu kabotażowego, co więcej w terminie 7 dni od dostawy rzeczy z kraju swojego pochodzenia. Jednym słowem przewoźnik spoza państwa przyjmującego nie ma możliwości nieprzerwanego świadczenia usług tylko na terenie innego państwa członkowskiego i jego działalność przewozowa musi być powiązana z miejscem jego siedziby.
Zgodnie z postanowieniami art. 9 Rozporządzenia przewoźnik wykonujący przewozy kabotażowe zobowiązany jest do stosowania się do przepisów państwa przyjmującego:
- zasad dotyczących umowy przewozu;
- masy i wymiarów pojazdów drogowych;
- wymogów związanych z przewozem określonych kategorii rzeczy, w szczególności rzeczy niebezpiecznych, szybko psujących się artykułów żywnościowych oraz żywych zwierząt;
- czasu prowadzenia pojazdu i okresów odpoczynku kierowcy;
- podatku VAT
Żaden z przepisów Rozporządzenia 1072/2009 nie nakazuje natomiast przewoźnikowi stosowania się do przepisów płacowych państwa członkowskiego.
Co więcej, warto pamiętać, iż zgodnie z innym unijnym rozporządzeniem dotyczącym prawa właściwego dla zobowiązań umownych (tzw. Rzym I) umowy o pracę co do zasady podlegają prawu państwa miejsca wykonywania pracy, co w powiązaniu z polską regulacją o czasie pracy kierowców oznacza niewątpliwie, że miejscem świadczenia pracy kierowców jest siedziba pracodawcy, a wszystkie czynności związane z przewozem towarów wykonywane są w czasie podróży służbowej kierowcy.
Jednocześnie warto zwrócić uwagę, na art. 10 Rozporządzenia 1072/2009, zgodnie z którym wprowadzenie dalszych (szerszych niż ograniczenia wprowadzone w Rozporządzeniu) ograniczeń swobody świadczenia usług transportowych wymaga wdrożenia specjalnego postępowania przed Komisją Europejską, co niewątpliwie nie miało miejsca w stosunku do regulacji dotyczącej płacy minimalnej w Niemczech (tzw. MiLoG).
Warto zwrócić uwagę, iż swoboda świadczenia usług, jako podstawowa zasada Traktatu WE, może być ograniczana jedynie na mocy uregulowań uzasadnionych nadrzędnymi względami interesu ogólnego, znajdujących zastosowanie do każdej osoby lub jednostki organizacyjnej, wykonujących działalność na terytorium przyjmującego Państwa Członkowskiego. Ponadto dla jego uzasadnienia przedmiotowe krajowe uregulowanie prawne musi być właściwe do zapewnienia realizacji zamierzonego celu i nie może wykraczać ponad to, co jest konieczne dla jego osiągnięcia (wyrok ETS z dnia 21 października 2004 r w sprawie C 288/02 Komisja Wspólnot Europejskich, przeciwko Republice Greckiej).
Zgodnie z doniesieniami z Brukseli najprawdopodobniej już w tym tygodniu zostanie wszczęta przez komisję procedura „EU Pilot”, która jest jednym z narzędzi komisji w odniesieniu do kwestii dotyczących prawidłowego stosowania przepisów prawa UE lub zgodności prawa państw członkowskich z prawem UE we wczesnym stadium (tzn. zanim zostanie wszczęte postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na mocy art. 258 TFUE).
System umożliwia zarządzanie zapytaniami i skargami otrzymanymi od obywateli i przedsiębiorców, jak również sprawami wszczętymi przez Komisję z własnej inicjatywy. Obejmuje to również kwestie zgłoszone Komisji przez Komisję Petycji Parlamentu Europejskiego lub poprzez pisma posłów Parlamentu Europejskiego.
W mojej ocenie, w świetle ustawodawstwa Unii Europejskiej zobowiązanie przedsiębiorców prowadzących działalność w państwach trzecich do stosowania bez wyjątku ustawodawstwa o płacy minimalnej obowiązującego w Niemczech niewątpliwie narusza zasadę swobody świadczenia usług na terytorium Unii Europejskiej. Warto zwrócić uwagę, iż w dziedzinie transportu ograniczenia pełnej swobody świadczenia usług funkcjonują w oparciu o przepisy Rozporządzenia 1072/2009, a dalsze wprowadzanie ograniczeń powinno wynikać wprost z przepisów prawa Unii Europejskiej.
Pozostaje mieć nadzieję, że działania polskiego rządu, polskich europarlamentarzystów oraz Komisji Europejskiej pozwolą na ostateczne rozstrzygnięcie kwestii MiLoG w stosunku do przewoźników z innych państw członkowskich Unii w tym również polskich przedsiębiorstw transportowych.
Autor: Joanna Jarosz – Zugaj. Prawnik JZP Kancelarii Adwokackiej („JZP Kancelaria Adwokacka” Jarosz-Zugaj, Ziaja – Pisula, Zugaj i partnerzy sp.p. w Katowicach). Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, członek Okręgowej Izby Adwokackiej w Katowicach. Od początku zawodowej drogi związana z branżą TSL. Autorka bloga Adwokat w Transporcie.
Komentarze
Na razie nie ma komentarzy
Twój komentarz
Jeśli chcesz napisać komentarz, zaloguj się:
lub zarejestruj się.