Nielegalni imigranci w ciężarówce na terenie Polski! Co robić?
W Polsce – w odróżnieniu od Wielkiej Brytanii – nie obowiązują grzywny za przewóz nielegalnych imigrantów. Do czynienia mamy z przestępstwem, za pomoc w przekroczeniu granicy grozi nam więc kara utraty wolności. Czynnikiem łagodzącym jest brak świadomości, wiedzy, że w ciężarówce znajdują się „pasażerowie na gapę”. Co robić w takim przypadku?
Wydaje się, że problem imigracji nas nie dotyczy, prawda? Przynajmniej, jeśli chodzi o próby nielegalnego dostania się na teren Rzeczpospolitej obywateli spoza Unii Europejskiej. Polska nie jest aż tak atrakcyjna dla mieszkańców Bałkanów czy Bliskiego Wschodu, przede wszystkim, jeśli chodzi o płacę minimalną czy pomoc państwa na start. Nie oznacza to jednak, że z problemem „pasażerów na gapę” czy prób przemytu przez kierowców nie mamy wcale do czynienia. Daleko nam od Calais, odnotowano już jednak kilka takich przypadków.
Jak sami podkreślają przedstawiciele GITD czy Straży Granicznej, próby nielegalnego przekroczenia granicy i dostania się do Polski są sporadyczne. Jednak parę z nich miało miejsce – jedna całkiem niedawno, bo pod koniec września. W Budzisku zatrzymano ciężarówkę na estońskich numerach rejestracyjnych. Kierowcą był Estończyk, a jego zmiennikiem bezpaństwowiec zamieszkały na stałe w Estonii. Celnicy w naczepie odkryli ośmiu obywateli Wietnamu od 19 do 46 lat. Kierowcy prawdopodobnie usłyszą zarzuty za zorganizowanie nielegalnego przekroczenia granicy, według polskiego prawa grozi im za to do 8 lat pozbawienia wolności.
Nielegalne przekroczenie granicy – kary
„Nielegalne przekroczenie granicy stanowi przestępstwo z art. 264 § 2 k.k. zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3. W przepisie tym wskazano szczególny sposób lub środki, jakimi posługuje się sprawca nielegalnie przekraczający granicę. W grę wchodzą tu przemoc, groźba – obejmująca groźbę użycia przemocy i groźbę bezprawną, podstęp, jak również współdziałanie z innymi osobami (a zatem z co najmniej dwiema)” – tłumaczy Karolina Wierzchowska, prawnik z Kancelarii Transportowej Legaltrans. Jeżeli zaś organizujemy przekroczenie granicy RP wbrew przepisom, grozi nam kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Nie ma tu już mowy o działaniu nieświadomym, przestępstwo ma charakter naumyślny. „W związku z powyższym odpowiedzialność za omawiane przestępstwo można przypisać zarówno przewoźnikowi, jak i kierowcy” – wyjaśnia prawnik.
Podejrzewasz, że w naczepie są imigranci? Co robić?
Działalność przestępcza i zamierzone działanie to jedna kwestia. Co z kolei w sytuacji, gdy nielegalnych imigrantów przewozimy w ciężarówce nieświadomie – jak niejednokrotnie miało to miejsce w okolicach Calais? Choć przy trasach międzynarodowych z Polską jako krajem docelowym znacznie trudniej o tego typu przypadki, nie oznacza to jednak, że są one wykluczone. Jak poinformowała nas Straż Graniczna, odpowiedzialność zawsze ciąży na kierowcy. To on odpowiada za stan ciągnika i naczepy, jak również zastosowanych zabezpieczeń. Przed wyruszeniem w trasę, np. po postoju czy dłuższej pauzie, powinien on zwrócić uwagę na stan plomb. Jeżeli zaś ma jakiekolwiek wątpliwości i podejrzewa, że wiezie „nadprogramowy ładunek”, musi udać się do Agencji Celnej – celnicy dokładnie sprawdzą naczepę (i nadwozie), zweryfikują, czy nikt nie powołany nie dostał się do środka i ponownie ją zaplombują.
Wielka Brytania – dobry wzorzec
Nieświadome działanie przewoźnika oraz dołożenie wszelkich starań, aby zabezpieczyć pojazd przed wtargnięciem niepowołanych osób, jak również odpowiednie przygotowanie kierowcy sprawia, że można spać spokojnie. Istotne jest wypracowanie i kierowanie się konkretnymi wytycznymi związanymi z bezpieczeństwem. „Jako wzór takiego efektywnego systemu zabezpieczającego można uznać system wypracowany w Wielkiej Brytanii. Zalicza się do niego między innymi pisemną instrukcję obsługi, znajdującą się na wyposażeniu pojazdu oraz solidne urządzenie zabezpieczające pojazd oraz przestrzeń do załadunku, szkolenie dla kierowców w zakresie poprawnego użytkowania urządzenia zabezpieczającego, wyposażenie kierowców w listę kontrolną etc. – mówi Karolina Wierzchowska. Istotnym zabezpieczeniem stanowiącym ciężki do podważenia środek dowodowy tak dla przedsiębiorcy, jak i dla kierowcy może okazać się nagrywanie sprawdzania listy kontrolnej. Ponadto kierowca powinien w razie potrzeby wykazać należytą staranność wszelkich czynności, które podjął w związku z zabezpieczeniem (kłódki, plomby, alarmy zabezpieczające naczepy) oraz kontrolą pojazdu przed wtargnięciem imigrantów” – kontynuuje. Świetnie więc, jeśli w naszej firmie obowiązują konkretne procedury oraz wzory działania. A jeżeli nie, może warto pomyśleć o wprowadzeniu takowych, szczególnie w obliczu aktualnej sytuacji w Europie?
nielegalni imigranci
Czy kierowca jest winny?
Jeżeli w ciężarówce wykryci zostaną imigranci, możemy stać się oskarżonymi. Pamiętajmy jednak, że w postępowaniu karnym dane organy badające sprawy powinny kierować się zasadą obiektywizmu oraz brać pod uwagę zarówno okoliczności przemawiające na niekorzyść, jak i na korzyść oskarżonego. „Z kolei druga zasada, która odnajduje w tym miejscu swe zastosowanie to zasada swobodnej oceny dowodów, zgodnie z którą organy postępowania kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego” – podpowiada prawnik kancelarii Legaltrans. Oznacza to, że organy prowadzące postępowanie mogą dość swobodnie interpretować zebrany materiał dowodowy. Tym istotniejsza jest możliwość wykazania, że obowiązki kierowcy i przewoźnika w zakresie odpowiedniego zabezpieczenia pojazdu zostały dopełnione.
Miejmy na uwadze, że w świetle obowiązującego prawa granicę państwową można przekroczyć jedynie w miejscu do tego przeznaczonym, ponadto na podstawie dokumentów uprawniających do ich przekroczenia. Warto zaznaczyć, że niezależnie od tego, czy czynu dokonuje cudzoziemiec, czy obywatel RP, należy się liczyć z podobnymi karami. Podstawą do wszelkich działań jest jednak ustalenie, czy dana osoba działała umyślnie, podobnie w przypadku przewoźnika czy kierowcy, w którego pojeździe wykryto nielegalnych imigrantów.
nielegalni imigranci
Współpraca merytoryczna: Karolina Wierzchowska, prawnik Kancelarii Transportowej Legaltrans
Komentarze
Na razie nie ma komentarzy
Twój komentarz
Jeśli chcesz napisać komentarz, zaloguj się:
lub zarejestruj się.